Iako današnji Jerusalim predstavlja ogromnu modernizovanu metropolu, u njegovom istočnom delu se i dalje nalazi zidinama opasana četvrt poznata kao Stari grad, čiji se izgled gotovo uopšte nije menjao još od vremena krstaških pohoda. Ovde se, na površini manjoj od jednog kvadratnog kilometra, nalaze neka od svetih mesta najvećih svetskih religija, među kojima su crkva Svetog groba, džamija Al-Aksa, Kupola na Steni i Zid plača. Opčinjavajućim drevnim pejzažom Starog grada dominira uzvišenje zvano Hramovna gora (ili Brdo hrama), a hram na koji se ovi nazivi odnose jeste biblijski Solomonov hram, koji se nalazio upravo na ovoj lokaciji i čija burna istorija, prožeta misticizmom i simbolikom, predstavlja predmet interesovanja i istraživanja najrazličitijih naučnih pravaca, među kojima su svakako istorija, arheologija, teologija, filozofija, arhitektura, kao i mnoge druge granenauke i umetnosti.
Na najstarije poznate opise Solomonovog hrama nailazimo u Starom zavetu, gde stoji da jePrvi hram, kako ga Jevreji nazivaju, sagrađen za vreme vladavine Solomona, kralja Izraela i Judeje (dakle, sredinom 10. veka pre nove ere). Tu je, naime, pohranjen i čuvan Zavetni kovčeg. Prvi hram je uništen 587. godine pre nove ere, kada su ga Vavilonci, predvođeni kraljem Nabukodonosorom II, opljačkali i srušili nakon dvogodišnje opsade Jerusalima. Obnova je započeta nakon sedam decenija, za vreme vladavine persijskog kralja Kira Velikog, a potpuno je okončana tek u doba Iroda I, koji je između 37. i 4. godine pre nove ere vladao Judejom kao rimski vazal. U odnosu na prvobitnu građevinu, Irod je znatno proširio svoj „Drugi hram“, što je zahtevalo da Hramovna gora bude opasana masivnim potpornim zidovima. Jevrejsko stanovništvo se 66. godine nove ere pobunilo protiv rimske vlasti, zbog čega su Rimljani 70. godine napali Jerusalim, a Hram je poharan, spaljen i uništen zajedno sa ostatkom grada.Nakon razaranja, pomenuti potporni zidovi su ostali da stoje kao jedini prepoznatljivi ostaci Drugog hrama, a zid na zapadnoj strani Hramovne gore danas predstavlja najvažnije sveto mesto judaizma — Zid plača.
Kao spomenik ovoj pobedi, imperator Tit Flavije je podigao čuveni Titov slavoluk, koji već decenijama spada u najpopularnije turističke atrakcije u Rimu i koji prikazuje povorku okovanih jevrejskih zarobljenika i plen iz opljačkanog Hrama. Još jednu omiljenu turističku destinaciju, rimski Koloseum, dovršili su pomenuti jevrejski robovi, a završna faza izgradnje je finansirana sredstvima dobijenim od prodaje hramovnih relikvija. 
Mnogo kasnije, 1119. godine, nakon uspešnog završetka prvog krstaškog rata, šačica francuskih vitezova je iznela jerusalimskom kralju Boduenu II svoju zamisao o osnivanju viteškog reda posvećenog zaštiti hodočasnika. Kralj se složio, ustupivši vitezovima džamiju Al-Aksa na Hramovnoj gori za potrebe glavnog štaba reda. Krstaši su pomenutu džamiju zbog njene lokacije često nazivali Solomonovim hramom, te je novoosnovani viteški red nazvan Pauperes commilitiones Christi Templique Salomonici („Siromašni vitezovi Hrista i Solomonovog hrama“), a njegovi pripadnici su u hrišćanskom svetu ubrzo postali poznati kao templari.
Iako obiluje događajima, ovaj sažeti istorijat Solomonovog hrama predstavlja samo jedan — i to ne najvažniji — aspekt njegovog postojanja. Savremena naučna literatura koja se bavi ovom temom najčešće analizira Hram kao „sterilnu“, bezličnu građevinu. Čak se i dela iz oblasti teologije i filozofije, od kojih bi se mogao očekivati osvrt na duhovnost i simboliku, često bave istorijom i značajem Hrama kao zdanja, umesto istorijom i značajem Hrama kao simbola — jer Solomonov hram i jeste jedan od najvažnijih alegorijskih motiva u Starom zavetu.
Biblija, naime, često koristi koncept hrama kao metaforu za ljudsko biće, za telo i um čoveka. Smisao takvog poređenja je očigledan — bez uverenja da hram podrazumeva i duhovno prisustvo onoga kome je podignut, kako god ga mi nazivali, taj hram je samo zgrada. Paralelno sa tim, ako ljudsko telo nije upotpunjeno uzvišenim i prosvetljenim umom, ni čovek nije ništa više od nedovršenog hrama. Solomonov hram, kao nezavršeno delo stremljenja ka savršenstvu sa usponima i padovima, rušenjima i obnovama, označava vanvremenski ideal — „nedovršenog“ pojedinca pred kojim stoji zadatak da dovrši i izgradi sebe samog.
Moglo bi se činiti da je turbulentna istorija Hramovne gore stvar davne prošlosti; ipak, pripadnici različitih veroispovesti se i dalje oštro sukobljavaju povodom nerešenih pitanja koja se tiču administrativnog i političkog statusa Jerusalima i nesmetanog održavanja i očuvanja svetih mesta. Hramovna gora je pod neprekidnom upravom jerusalimskog islamskog Vakufa još od kraja drugog krstaškog rata i muslimanskog osvajanja Jerusalima 1187. godine, ali čitava oblast predstavlja teritoriju Izraela. Iako je izraelskim Zakonom o očuvanju svetih mesta vernicima svih veroispovesti formalno garantovana sloboda prilaska svetinjama, u praksi je često drugačije, zbog čega često dolazi do nasilnih incidenata i terorističkih napada.
Možda je rad pojedinca na usavršavanju sopstvene ličnosti najuzvišeniji i najplemenitiji način za rešavanje ovakvih i sličnih problema. Uostalom, onaj koji svoj um gradi poput hrama, onaj koji je prepoznao svoju svesnu misao kao deo i sliku Tvorca koji u tom hramu obitava, ko god on bio, biće sposoban da prepozna takvu misao i u svom susedu, iako ovaj svog Tvorca možda zove drugim imenom. Tek tada, kad potpuno izgradi sam sebe, čovek će moći da se posveti gradnji nečeg većeg.
LUFTON S.LJ.