Slobodno zidarstvo predstavlja naročit sistem moralnosti, prekriven velom alegorije i ilustrovan simbolima. U slobodnom zidarstvu koristimo ugaonik, šestar, libelu i druge vidiljive simbole filozofskih principa i elemenata. Koristimo simbole u obliku gestova, znakova i govora pomoću kojih možemo prepoznati ili kontaktirati jedan drugoga.
Postoji i jedan poseban simbol - Bratski lanac - simbol slobodnozidarskog jedinstva. Kao slobodni zidar celim bićem ću pokušati da objasnim značaj i značenja ovog lanca jedinstva - simbola, mitskog a jednostavnog, kojim slobodni zidari završavaju svoje radove. Na kraju svakog rada u loži, a uglavnom samo na prvom stepenu, braća formiraju lanac oko radnog tepiha tako što brat bratu daje ruku sve dok lanac nije zatvoren i potpun. U bratskom lancu su svi jednaki onakvi kakvi jesu bez obzira na fizički izgled, društveni i materijalni status - slobodni zidari - dobri ljudi na dobrom glasu. Ovaj lanac jedinstva je veza između univerzalnog slobodnog zidarstva i onog ličnog u nama samima. To je simbol bratske povazanosti u lancu u kojem kroz jedinstvo svih nas ostvarujemo svoju sudbinu u svih šest pravaca univerzuma.
Bratski lanac započinje i završava se u rukama časnog starešine lože koji kao vrhovni autoritet priziva stvaralačku energiju Velikog Arhitekte.
Sva braća pognutih glava u tišini usmeravaju misli i uzdižu srca ka bratskoj ljubavi koja nas ujedinjuje. Kroz ovo fizičko sjedinjavanje, simbolički i mitološki, ili bolje rečeno kosmološki i metafizički, bivamo prožeti stvaralačkom energijom Velikog Arhitekte svih Svetova a bratski lanac predstavlja kolektivno postojanje svevremenog Bratstva.
Individualnost, ili bolje rečeno ideje i posebnosti koje svaka karika ovakvog lanca može imati izdvojeno, sklanja se kako bi se stvorilo jedinstveno telo koje diše kao jedan i postalo magični i osvećeni krug gde kosmička energija protiče kroz svakog brata u lancu koji tako postaje deo istinitog slobodnozidarskog duha i beskonačne energije stvaranja.
Ovo je možda najvažnija i najjednostavnija demonstracija dva osnovna aspekta pripadnosti slobodnozidarskom bratstvu. Bratske ljubavi koju dajemo otvorenog srca i prihvatanja i potvrđivanja obaveze na koju smo se zakleli kada smo inicirani i prvi put primljeni u bratski lanac. Upravo zbog toga se svetlost prvi put daje novom bratu prilikom inicijacije.
I upravo tada, i samo tada, lanac se otvara na zapadu kod stubova Boaz i Jakin gde se novi brat prima u lanac i postaje njegov sastavni deo. Lanac se potom zatvara i zaključava “jačinom” i “snagom” i na gotovo organski način ujedinjujuje nas simbolički, duhovno, moralno, psihički, fizički, slobodnozidarski. Kako bi smo, kao slobodni zidari, shvatili svu simbologiju jednako kao i svu duhovnost ovog simbola, moramo imati na umu da prostor u kome loža radi, predstavlja sliku sveta u kome živimo, i da u njoj kao takvoj mora postojati prikaz i samog univerzuma u kome ovaj svet postoji.
Kroz metafizički aspekt, bratski lanac povezuje sva bića i sve svetove. Svi su u lancu jednaki, a sam lanac je, onoliko jak koliko i njegova najslabija karika.
Ovaj okvir, prema tome, kroz same elemente postojanja, povezuje i ujedinjuje, sve nas, svu braću, u jedinstveni i neprekidni lanac života. Otuda i naziv “bratski lanac” kao i njegovo simboličko značenje za onoga koji se u lancu nalazi kao njegova karika.
Kroz drugi aspekt, bratski lanac takođe nas poistovećuje sa užetom i sa čvorovima na njemu, prikazanim na radnim tepisima a posebno učeničkog i pomoćničkog stepena. Simboličko značenje ovog užeta je kroz ovaj aspekt identično simboličkom značenju bratskog lanca. Sami čvorovi na užetu svojim oblikom podsećaju na lutanja i putovanja prilikom inicijacije. Lavirint inicijacije štiti znakove, alate i rituale od očiju profanog i pun je opasnosti koje se bez bratske pomoći ne bi mogle savladati.
Svako od nas je karika u bratskom lancu ili čvor na užetu koje uokviruje simbole. Kada sebe iskreno vidimo na ovakav način, spoznaćemo da samo iskrena ljubav prema drugome može stvoriti snagu dovoljnu da odbije svako zlo.
Ovako shvaćen bratski lanac postaje zid koji štiti svetost i nenarušivost slobodnozidarskog hrama i lože. Bratski lanac je, izvan svake sumnje, jedan od najznačajnijih slobodnozidarskih i stvarnih simbola koji ukrašavaju slobodnozidarsku ložu, i ključna predstava snage i jedinstva u bratstvu.
Rekao sam!
Brat Z.P. Oijent NIŠ