Reč muzika potiče od grčkog “muzike” na isti način kao i latinski musica. Na početku izvedena je od reči musa. U staroj Grčkoj reč “muzike” označavala je bilo koju od umetnosti ili nauka koje su nastajale nadahnute muzama. Kasnije, u Rimu, izraz ars musica označavao je vokalnu kao i instrumentalnu muziku. Do petog veka koncept muzike kao umetnosti prepoznaje se kao musica universalis, musica humana, musica instrumentalis i musica divina, od kojih je jedino musica instrumentalis podrazumevala tonove i zvukove. U srednjevekovnoj Evropi muzika je predstavljala deo matematičkog kvadrivijuma: matematika, geometrija, astronomija i muzika.
Musica unversalis ili musica mundana se odnosila na Božiji poredak, na samog Boga i imala je karakteristike mera, brojeva, sila i težina. Odnosi planetarnih sfera i zvezda su prepoznavane kao note a kretanja kao muzička forma, kompozicija. Muzika je prikazivala striktne matematičke proporcije, ali ne obavezno praćene zvučnom manifestacija dela. Iz ovog koncepta je kasnije proistekla ideja poznatija kao muzika sfera, muzičku harmoniju proisteklu iz matematičkog koncepta. a kao njegov tvorac se često pominje, nama dobro poznati, starogrčki matematičar i filozof Pitagora.
Musica humana odnosila se na proporcije i sklad ljudskog tela i obličja za koje se verovalo da predstavlja rajske proporcije i kao takvo prikazuje veličinu Božanske kreacije. Za srednjevekovni um i shvatanje sve stvari su bile povezane jedna sa drugom. Upravo ovaj koncept vodi do današnjih okultnih nauka i ezoteričnih filozofija, od astrologije pa do verovanja u lekovite kristale.
Musica instrumentalis, konačno, predstavlja najprizemniji od tri navedena koncepta i odnosila se na zvučnu manifestaciju navedenih proporcija, bilo vokalno, instrumentalno ili kombinovano. Polifona organizacija različitih melodija je u to vreme bila relativno nepoznata na suprot matematičkim i fizičkim proporcijama i relacijama u tonovima određenih učestalosti, pa je i razumljivo da su srednjevekovni kompozitori uglavnom i komponovali na ovim principima.
Kasnije prepoznavanjem i usvajanjem modernijih i savremenijih koncepata komponovanja došlo se do muzičkih formi i dela čiji smo savremenici.
Često navođena definicija muzike kao organizovanih zvukova ukazuje na šire shvatanje zvuka kao deo žive materije i gde je muzički prostor, prostor u kome su zvuci uređeni, pre otvorenog nego zatvorenog i ograničavajućeg tipa. Muziku možemo opisati i kao nauku ili umetnost uređivanja tonova i zvukova u nizu, u kombinovanim vremenskim intervalima i odnosima koji grade jedistvenu i kontinualnu formu.
Muzičko iskustvo izgrađeno na osnovu izlaganja uticaju određenog tipa muzike u velikoj meri utiče na našu percepciju stvarnosti. Tako su, na primer, ljudske zajednice evropskog porekla muziku zasnovale uglavnom na diatoničnoj skali.
Ovde se ipak nećemo usredsediti samo na preciznu definiciju muzike kao strukture već pre na iskustvo koje doživljavamo pod njenim uticajem.
S pravom možemo reći da je, muzika ostvarivanje mogućnosti da bilo koji zvuk predstavljen nekom ljudskom biću vodi iskustvu kroz misli, osećanja, čula, volje pa čak i metabolizma samog tela. Ostvaruje se reciprocitet između osobe, njenog ponašanja i zvučnog objekta.
Muzičke od nemuzičkih zvukovnih manifestacija možemo odvojiti na pre na osnovu uticaja na ponašanje bića koja u domenu njihovih uticaja nego na osnovu tehnike komponovanja ili zvukova i tonova kao čisto fizičkih objekata. Na koji način muzika dakle utiče na ponašanje bića? Za osobu na koju muzika utiče može se reći da je osoba koja je pod uticajem zvučnih pojava. Ipak, to ne znači da ta osoba sluša muziku koja je okružuje. Ta osoba čini više od prostog slušanja već je doživljava, procenjuje i oseća je. Prema tome, uticaj muzike na ponašanje nije samo uticaj u fizičkom smislu melodiju i zvukove, već mnogo više iskustvo veličine muzike kroz reči, misli, osećanja...
Slobodno zidarstvo i muzika se toliko duboko prožimaju međusobno da je gotovo nemoguće posmatrati ih kao dve povezane stvari već pre kao jednu simbiozu gde je jedna suština upotpunjena drugom i obrnuto. Stoga se masonska muzika kao integralni deo slobodnog zidarstva može se objasniti na dva načina. Kao muzika koja je u funkciji slobodnozidarskih rituala i kao muzika koja je po samoj temi, muzičkim simbolima i karakteristikama masonska.
Naravno postoji i treća mogućnost koja objedinjuje prethodne dve.
Za spoznavanje pravog značaja, veličine i lepote masonskih rituala moramo pre svega dobro poznavati stepenike na koje stupamo uzdižući se ka svetlosti.
Slobodnozidarska tajna i misterija predstavljaju iskustvo koje se ne može objasniti jer potiče iz domena izvan dometa kontrolisane svesti. Na svom najdubljem nivou osećanje i saosećanje se jednače. Naša stremljenja nas vode ka svetlosti, izvan mračnog i materijalnog sveta. Tajna slobodnog zidarstva leži u iskustvu ljubavi ka celom ljudskom rodu, pozitivističkom stavu ka čoveku i ka životu, spoznaji Tvorčeve volje i kreacije.
Simbolička loža, koja je osnov praktikovanih Slobodnozidarskih Bratstava je podeljena, kao što znate na tri stepena. Učenik, Pomoćnik i na kraju Majstor Kraljevske Umetnosti.
Za ovu instrukciju je možda najznačajniji drugi stepen, stepen Pomoćnika Kraljevske Umetnosti.
Stepen Pomoćnika u smislu slobodnozidarske umetnosti vodi nas kroz putovanja. U slobodnozidarskom smislu predstavlja čoveka u punoj mentalnoj i fizičkoj snazi, na isti način kako predstavlja prvi stepen kao mladost i neiskustvo, a treći kao mudrost i zrelost.
Ritual drugog stepena inače uzima klasično obrazovanje kao jedan od svojih najsnažnijih simbola.
Mason se putujući u stepenu pomoćnika ka stepenu majstora obrazuje kroz klasične naučne discipline i slobodne umetnosti pa je poznavanje ovog stepena možda i najvažnije kako bismo masonsku muziku u pravoj meri spoznali značenje.
Mocart je jednu od svojih najlepših masonskih kompozicija, “Putovanja pomoćnika” posvetio svome ocu, Leopoldu.
https://en.wikipedia.org/wiki/Mozart_and_Freemasonry
Br. Z.P. PL ”Nemanja”
na orijentu Niš, 11. septembra 6015.